Corona-etiquette

Van argwaan, naar respect naar argwaan… naar respect?

Van argwaan

De begroetingen en diverse andere sociale uitingen die voor ons zo vanzelfsprekend zijn, zijn eeuwen geleden ontstaan vanuit argwaan.

Hug

Neem de tegenwoordig steeds meer gebezigde ‘hug’. In de middeleeuwen gebruikte men deze omhelzing om bij de ander af te tasten of men geen verborgen wapens onder de kleding droeg.

Hand geven

Met een hand geven gaf je aan dat er ‘niets aan de hand was’. Dus geen verborgen messen of andersoortig wapentuig.

Salueren

Het respectvolle salueren onder militairen richting personen met een hogere rang, komt voort uit de Middeleeuwen. Met name tijdens toernooien deed men met ongeveer eenzelfde gebaar het vizier van de helm van het harnas open om zo elkaar in de ogen te kunnen kijken.

Glazen klinken

Proosten en klinken. Ook zo’n feestelijke gebeurtenis. In de oude geschiedenis ging dat klinken er een stuk steviger aan toe. Met name om te zorgen dat de drank van het ene glas overging in het glas van de ander. Dit om aan te geven dat men niet de gifbeker tot zich nam.

En zo zijn er nog veel meer gebruiken uit de geschiedenis die gedaan werden om te controleren of de ander wel ‘zuivere koffie’ was.

Naar respect

Heden ten dagen zijn al deze gebruiken verworden tot standaard beleefdheidsvormen. We huggen erop los. Op het ene continent meer dan op het andere. We schudden iedereen de hand, ook aan wildvreemden die hun hand uitsteken. En een glas in de hand hebben, wordt nog gezelliger als er al klinkend bij wordt geproost.

Naar argwaan

Toen dook het coronavirus op. Alle sociale handelingen ten spijt, het devies is nu: te allen tijde afstand houden van elkaar. De minister president gaf het nationale gebod om thuis te blijven en afstand van elkaar te houden. Mensen die je niet kent ontwijk je als het virus zelf.

Alweer enige tijd geleden had ik een zakelijke bespreking waar een ieder zijn elleboog uitstak om als een soort hand beetgepakt te worden. Wat nu al niet meer kan. Het leverde ongemakkelijke situaties op en schamper gelach. Maar ja, was dat nou echt veilig? Want waar had dat lichaamsdeel tegenaan gelegen? Waar een elleboog is, kan aan de binnenzijde daarvan weleens flink geproest zijn.

Een gedeelte van Nederland slaat aan het hamsteren. Zo erg dat onze zorgverleners ’s avonds na het werk voor lege schappen staan. De argwaan dat de er geen WC-papier, pasta, bloem en gist meer wordt aangeleverd leeft onder de bevolking.

Naar respect?

Respectvol met elkaar omgaan, ook in de supermarkten en op een vriendelijke en voorkomende wijze afstand houden, kan heel goed samen gaan. Doe boodschappen zoals je het normaal ook zou doen. Zo laat je ook wat over voor je medemens.

Voor mijn werk kom ik ook regelmatig in Azië, waaronder Nepal. De gebezigde groet daar is de handen tegen elkaar, richting de borst brengend, en daarbij een lichte buiging maken en ‘namaste’ zeggen. Een respectvolle groet richting mannen, vrouwen en kinderen, van alle rangen en standen. Met deze groet blijf je op gepaste afstand van elkaar en keurig op je eigen plek en je mag er zelfs bij glimlachen.

Laten we corona onderdrukken en tegelijk elkaar, op alle fronten, met respect blijven benaderen. Even geen ge-hug, gezoen, handen schudden of ellebogenwerk. Neem gepaste afstand, maak een lichte buiging en groet in uw eigen taal. Wie weet wat voor moois er nog meer uit deze respectvolle benaderingen voortkomt.

Met gastvrije groet,
Robert Bosma