Aloude Algoritmes

Sinds de komst van social media voelen gebruikers zich bekeken en in keuzes gedwongen via de algoritmes die achter die media schuil gaan. Het Chinese succesmedium Tik Tok spant daarin de kroon. Inmiddels worden wij online door bijna elk bedrijf gevolgd. Om ons ter wille te zijn, wordt er gesuggereerd. Maar wat is er nu werkelijk veranderd nadat internet in 17 november 1988 in Nederland haar intrede deed?

Mediabureaus

In de tijd dat ik bij reclamebureaus werkte, werkten wij nauw samen met mediabureaus. Via hun onderzoeken naar het kijk-, luister- en leesgedrag van de te bereiken doelgroepen konden wij bepalen welke media het effectiefst ingezet konden worden voor de campagnes van onze klanten. Om op die manier doelgroepen te bereiken en te verleiden.

Fijnmazig

Die onderzoeksuitkomsten waren zeer fijnmazig. Zo werd gedetailleerd aangegeven op welke zenders en tijstippen Radio- en TV-commercials de vooraf gedefinieerde doelgroepen het succesvolst zouden bereiken.

Dat gold voor alle media van outdoor advertising, zoals billboards en abri’s, maar ook voor het adverteren in kranten en bladen. Mediabureaus adviseerde zelfs op welke pagina’s je de meeste ‘stopping power’ zou genereren.

Voor ‘niet reclamemensen’: ‘Stopping Power’ is de term voor een advertentie die bij de lezer een hoge impact scoort. Te weten dat mensen geen bladen kopen voor de advertenties, maar er zich toch door laten beïnvloeden.

Supermarkten

Supermarkten werken al sinds mensenheugenis met algoritmes. Al ver voordat die term bestond. In den beginnne nog niet met cookies en pixels, maar door klanten te observeren om vervolgens een uitgekiende winkelrouting uit te stippelen. Een klant die de weg kwijt is tussen de gangpaden kan zomaar nieuwe koopinmpulsen krijgen.

Schapindelingen en de plekken waar displays staan, zijn de uitkomsten van klantenobservaties, om zo te zorgen dat zij onbewust en tevreden aankopen doen, die ze wellicht in eerste instantie niet op hun lijstje hadden staan.

Bij de kassa’s kunt u veelal aan de volle winkelkarren zien dat de algoritme-strategie werkt.

Houd het hoofd er bij

Jaren geleden werd Coca Cola berispt door de Amerikaanse media-toezichthouder. Ze hadden in diverse bioscopen tussen de previews van nieuwe films een paar frames van één seconde verwerkt met een ijskoud colaflesje waar het condenswater van afdroop. Het bewuste van een mens kan die ‘split second’-beelden niet waarnemen, het onbewuste des te beter. Met als gevolg dat veel bezoekers in de pauze een ijskoude cola gingen bestellen. De Amerikaanse mediawet bepaalde dat Coca Cola mensen aan het manipuleren was. En dat mag niet.

Eigenlijk is het met de huidige algoritmes precies hetzelfde. Het is manipulatie en wanneer wordt de grens bereikt van het toelaatbare?

Advies: houd tijdens dat u verleid wordt het hoofd koel, en vooral hou het hoofd erbij.

Met aandachtvolle groet,
Robert Bosma

Robert Bosma is merkstrateeg en ontwikkelaar van het Model van Aandacht – De Klantenmagneet.